O kadar çok mobbing ile ilgili sorular geliyor ki son zamanlarda. Peki mobbing nedir – ne değildir?
Mobbing, mevcut gücün ya da pozisyonun kötüye kullanılmasıyla sistematik olarak psikolojik şiddet, baskı, kuşatma, taciz, aşağılama, tehdit vb. şekillerde tecelli eden duygusal bir saldırıdır.
Her olumsuz davranış mobbing değildir.
Peki Hangi Haller Mobbingi Hasıl Eder?
• İş yerinde yaşanmalı
• Tek sefere mahsus davranışlar mobbing değil. En az haftada bir kez ve en az altı ay boyunca davranış devam etmeli
• Sistematik ve sürekli olmalı
• Yanlışlıkla yapılan değildir mobbing, bile isteye, kasıtlı ve planlı olmalı
• Kişinin sağlığında zarar oluşması
Mobbing Ne Değildir!
Mobbingi bunlarla karıştırmayınız.
• İş yeri kabalığı
• Ayrımcılık
• Çatışma
O zaman tam oturması için mobbing örnekleri verelim…
• Kişiye basit işler verilmesi
• Kişi hakkında asılsız söylentiler, dedikodular ve iftiralar yayılması
• Kişinin çalışmalarının sürekli yerilmesi
• Kişinin dışlanması, izole edilmesi
• Kişinin haksız yere eleştirilmesi, bağırılması, aşağılanması
• Kişi ile alay edilmesi
• Kişinin uzmanlık alanı olmayan işlerin kişiye verilmesi
• Fiziksel şiddet tehdidinin olması
• Kişinin görevlerinin sık sık değiştirilmesi
• Aşağılayıcı isimler, lakaplar takılması
• Mağdurun sözünün sürekli kesilmesi
• Normalden fazla uzun çalışma saatlerinin olması
• Yetişmesi mümkün olmayan tarihlerde, yetişmesi mümkün olmayan işler istenmesi
• Kişinin görmezden gelinmesi – hiçlenmesi
Sıfır zam bu arada mobbinge girmiyor.
En sık rastlanan mobbing dikey mobbingmiş. Yani üstten asta doğru. Asttan üste de mobbing görülmekte elbet. Ve en çok da işinde iyi, ışığı olan, daha çalışkan insanlar mobbinge uğruyorlarmış, araştırmalar bu yönde. Mobbing mağdurları daha çok erkeklermiş, ilginç.
Mobbingte peki kanıt toplayabilir miyim diye çokça gelen soru var. Eğer dışa açık bir kaynaksa (herkesçe ulaşılabilecek) yasaldır ama gizli kaynaklar kesinlikle yasal değil (ses kaydı gibi…). Hele bir de KVKK da var…
Sektör farkı olmaksızın her bireyin maruz kalacağı bir davranış mobbing. Sağlık ve hizmet sektörü başı çekiyor ama.
Ah ah iş bizi yormuyor, insanlar yoruyor…
Mobbinge uğradıysanız, ispata yönelik not, e-posta, mesaj vb. belgeleri saklayın, günlük tutun, süreci bilen çalışma arkadaşlarınızla görüşün. Benden söylemesi.
İşverenlere de bir önerim ise yazılı politikalarınıza mobbinge yönelik maddeler eklemeleri. Mobbinge karşı duruşlarını net bir şekilde göstermeleri için. Eğitimler düzenlenebilir.