Kürdistan Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Qazi Muhammed 78 yıl önce idam edildi

Kürdistan Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Qazi Muhammed 78 yıl önce idam edildi

Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti’nin kurucusu Qazi Muhammed'in İran yönetimi tarafından 31 Mart 1947 yılında idam edilmesinin üzerinden 78 yıl geçti.

31 Mart 1947 yılında Mahabad’da İran yönetimi tarafından idam edilen Qazi Muhammed’in şehit olmasının üzerinden 78 yıl geçti.

22 Ocak 1946'da Mahabad Çarçıra Meydanı'nda Qazi Muhammed'in öncülüğünde, Mele Mustafa Barzani ve Mahabad halkının hazır bulunduğu merasimde Kürdistan Bayrağı’nın göndere çekilmesiyle Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti ilan edildi.

Parlamentonun 11 Şubat 1946’da yapılan 30 üyeli ilk toplantısında Cumhurbaşkanı seçilen Qazi Muhammed, Mele Mustafa Barzani’yi de Kürdistan Cumhuriyeti’nin Genelkurmay Başkanı olarak görevlendirdi.

Qazi Muhammed parlamentodaki yemin töreninde şu yemini etti:

“Allah'ın büyüklüğü, Kuran-ı Kerim'in kutsallığı, ülkem ve bayrağım üzerine ant içiyorum ki, kanımın son damlasına ve son nefesime kadar, canımla ve malımla, özgürlük yolunda bayrağımızın göklerde dalgalanması için çalışacağım.”

11 aylık kısa ömründe büyük ulusal, edebi ve kültürel hizmetler veren Kürdistan Cumhuriyeti’nde Kürtçe resmi dil ilan edildi ve okullarda Kürtçe eğitim verilmeye başlandı.

Bu çerçevede, “Kürdistan” gazetesi ve Hawar, Hilale, Agir, Gelawêj ve Nıştiman dergileri yayınlandı. Kürtçe radyo yayınları başlatıldı, Kürt dili ve edebiyatının gelişmesi için çalışmalar yürütüldü.

16 Kasım 1946'da Sovyetler Birliği’nin (SSCB) İran'dan çekilmesinin ardından, İngiltere'nin desteğini alan İran, bütün gücüyle Kürdistan Cumhuriyeti’ne saldırdı.

Qazi Muhammed, Kürtlerin katliamlara maruz kalmaması için İran yönetimiyle anlaşma kararı aldı. İran ordusu 17 Aralık 1946’da Mahabad kentini işgal ederek Kürdistan Cumhuriyeti'ni yıktı.

İran yönetimi 2 gün süren göstermelik bir mahkemenin ardından Qazi Muhammed’i idam cezasına çarptırdı. Qazi Muhammed, kardeşi Sedr Qazi ile kuzeni Seyf Qazi 31 Mart 1947'de Çarçıra Meydanı’ında idam edildi.

Qazi Muhammed yazdığı vasiyetnamede Kürtlere birlik ve ittifakı şu sözlerle tembihledi:

“Ben ömrümün son saatlerini yaşıyorum. Allah aşkına artık birbirinize düşmanlık etmeyin, birbirinizi destekleyerek düşmana ve zalimlere karşı durun. Kendinizi düşmana satmayın.

Kürt halkının düşmanları çoktur, zorba ve acımasızdırlar. Her halkın, ulusun başarı sembolü, birliktir, işbirliği ve dayanışmadır. Birliğini sağlamayan, ittifakı olmayan her halk, her zaman düşmanın baskısına maruz kalır, ezilir.

Kürtlerin, yeryüzünde yaşayan diğer halklardan hiçbir eksiği yoktur. Hatta siz yiğitliğinizle, fedakarlığınızla, baskıdan kurtulan halklardan daha ileridesiniz. Düşman, işinin gerektiği kadarıyla sizi ister ve işi bittikten sonra size hiç acımaz, sizi hiç affetmez. Düşmanlarının zulmünden kurtulan halklar da sizin gibiydiler, ama onlar kurtuluş için birliklerini sağlamışlardı.

Yeryüzündeki tüm halklar gibi artık siz de baskıdan kurtulun. Birlik olursanız, birbirinizi kıskanmazsanız, kendinizi düşmana satmazsanız, siz de kurtulursunuz.”(Rudaw)

GÜNDEM 31.03.2025 01:05:00 0

Özgür Demirtaş’a Saldıran Trole Yapay Zekâ Tokadı

Şırnak’ta Kayıp Tır Şoförü Agit Özdemir, Kırsal Alanda Ölü Bulundu

Tekirdağ’da Mezopotamya Kültürü İçin Tarihi Adım: İlk Kürtçe Dil Derneği Kuruldu

Bartın'da Arazi Kavgası Kanlı Bitti: Bir Aile Üç Can Kaybetti

Silopi'de Kayıp Tır Şoföründen 3 Gündür Haber Alınamıyor: Ailesi Endişeli

AK Parti Milletvekili Ahmet Zenbilci’nin Oğlu Uyuşturucudan Tutuklandı, “İstifa Ettim” Açıklaması Gerçeği Yansıtmıyor

29.5°

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 33 27 1 5 53 86
2.Fenerbahçe 33 24 3 6 51 78
3.Beşiktaş 33 16 7 10 20 58
4.Samsunspor 33 17 10 6 12 57
5.İstanbul Başakşehir 33 15 12 6 6 51
6.Eyüpspor 34 14 12 8 5 50
7.Göztepe 33 12 10 11 13 47
8.Konyaspor 34 13 14 7 -3 46
9.Trabzonspor 33 12 11 10 11 46
10.Kasımpaşa 33 11 9 13 1 46
11.Kayserispor 33 11 11 11 -8 44
12.Antalyaspor 33 12 14 7 -22 43
13.Gazişehir Gaziantep 33 12 15 6 -5 42
14.Rizespor 33 12 17 4 -13 40
15.Alanyaspor 33 10 15 8 -10 38
16.Bodrum FK 33 9 16 8 -13 35
17.Sivasspor 34 9 17 8 -13 35
18.Hatayspor 34 5 21 8 -26 23
19.Adana Demirspor 34 2 28 4 -59