Bugün, 3 Temmuz 2024 Çarşamba
Emekli Aylıklarının Alım Gücü Her Geçen Gün Azalıyor…
Zamlar tüm halkımızı çok ciddi şekilde etkilemektedir. Özelliklede emekli kesimleri daha bir katmerli şekilde alım gücünü, yaşama kırıntılarını alıp götürmektedir.
Zamanında çalışarak ülkesine maddi ve manevi değerler katan emekliler çalışma yaşamından koptuğu dönemde normalde aldığı ücretin yarısıyla aile bütçesine destek vermeye çalışıyor. Daha önceki yaşam standartlarından yeni geliriyle uzaklaşıyor. Az da olsa bir şekilde aile bireylerine, çocuklarına, torunlarına maddi destek sağlayabilen emekliler yeni dönemde bu destekleri sağlayamadığı gibi atıl vaziyette psikolojik destekten yoksun ortada kalmaktadır.
Emekliye verilen maaş yıllarca ödediği kendi parasıdır. Hibe değildir. Sadaka gibi verilen düşük maaş utanç vericidir. Tüm emeklileri göz ardı etmektir, önemsememektir, ÖLÜME TERK ETMEKTİR.
Çok değil ortalama 10 yıl önce emekli olan birey aldığı en düşük oran asgari ücretin bir buçuk katı kadarken şu an asgari ücretin ve yoksulluk hatta açlık sınırının altında maaşa reva görülmektedir.
TÜİK’ in gerçeğe aykırı veriler ve gerçek enflasyonun 1/3 oranındaki enflasyon açıklamaları ve bu çarpıtılmış gerçekliğe aykırı verileri baz alarak emekli maaşlarını tek yanlı olarak belirlenmesi emekli maaşlarının yoksulluk ve hatta açlık sınırının çok altında bir rakam olarak açıklanması, biz emeklilerin açlık, yoksulluk ve sefalete mahkum edilerek diri diri evlerimize gömülmesinden başkaca bir şey değildir.
Milletvekillerinin bir emekli maaşının 10 katı tutarında maaş alması ortalama 4 yıl gibi bir süre de ömür boyu üst kademeden emekli olmaları sizce ne kadar gerçekçi. Normal emekliler 20-25 sene çalışarak, prim ödeyerek bazen az bir güne ya da yaşa takılarak yıllarca emekli olamıyorlar. Emekli artış, bağlanma ve intibak sorunu nedeniyle maaşlar her dönem daha da küçülmekte. Lakin gelen zamlar, KDV artışları ilave vergiler herkese aynı oranda yansıyor.
Emeklilerin birleşik örgütlü gücü olmadığı için, mevcut olan dernek ya da sendikalarda birçoğu bireysel çıkarları ve koltuk kaygısı için tabanla ilişkisi olmadan basit açıklamalarla gün geçirmektedirler. Oysa ki tüm oluşumlar, demokratik sivil toplum örgütleri, sendikalar, siyasi partiler haksızlıklar konusunda birlik beraberlik içinde sahada güçlerini gösterseler bu günleri yaşamak zorunda kalmayacaklardır.
Ülke söz konusuysa eğer, düzelmesi için tüm kesimler güçleri gelirleri oranında adil bir şekilde çözümler yaratılabilir. Buna bürokrasi, yönetenler de dahil olmalıdır. İtibardan tasarruf olmaz yerine en büyük önderliği ve tasarrufu tüm kamu kuruluşları yapmalıdır. Yükü emeklilerin sırtına vurup daha erken ölmeleri, yok olmaları her ölümün daha az emekli maaşı gideri olma düşüncesi terk edilmelidir.
Emekliye %25 (ENFLASYON FARKI, MAAŞ ARTIŞI DEĞİL) reva görülürken yöneticiler de katlamalı artışlar söz konusuysa bu ne kadar adil ve vicdanidir.
Asgari ücretin oldukça altında kalan gelir ve aylık ödemeleri ile giderek yoksullaşan bir kesim olan emeklilerin kök (Taban) aylıklarının iyileştirilmesi yerine, seyyanen zamlarla en az aylık ödemesi getirilmiştir. Prim kazançları ve prim ödeme gün sayılarıyla hiçbir ilişkisi olmayan en az aylık ödemesi ile emekli aylıkları arasındaki makas da daralmıştır. Yapılan son artışlardan da taban aylığı 10,000 Tl nin altında olanlar % 25 artışla Kök, taban maaşları yükseltmeyi düşünmektedirler. Yükselen maaş 10,000 Tl altında kalanlar eskisi gibi 10,000 Tl alacaklardır. Bu itibarla 9 milyona yakın emeklinin maaşı bu ikinci yarım dönem de yükselmemiş olacaktır. Bütün bu değişim ve haksızlıklar 2008 yılında maaş bağlanma oranlarının %70 ten % 28 lere kademeli düşürülmesiyle başlamıştır. Maaşlar Belirlenen açlık ve asgari ücretin altında kalarak adeta mezarda ölüme terk edilmişlerdir.
ÇÖZÜM NE OLMALI ?
Ülkenin en büyük sorunu örgütsüzlük. Mevcut emekli oluşumları başkan, delege, vb. gibi dikey oluşumlarla koltuk sevdalarıyla boğuşurlarken, emeklileri unutmaktadırlar. Bunların yerine 16.2 milyon emekliyi kapsayan hiçbir ayırım yapmadan tümünü kucaklayan, yatay örgütlenmeyi, doğrudan demokrasiyi savunan meclis tipi ve gönüllülük esasına dayalı, maaşın olmadığı, 2 yıldan fazla görevde kalınamayacak, çoğulcu yeni örgütlenmelere ihtiyaç var. Böylece bir çok sorunların çözüleceği ve varlıklarını gösterebilecekleri sendikaların oluşumu, birliktelikleri bu sorunları çözebilecektir, güç birliğini, örgütlenmeyi geliştirecektir. Geleneksel partiler ve sendikalar kendilerini doğru temelde gelişip yenilenmedikçe bir araya gelemedikleri sürece yok olup gideceklerdir.
Emekliler bu ülkenin öz be öz insanlarıdır. Bu ülkenin yapılanmasında alın teri akıtmışlar sosyal güvenlik kapsamında SGK primleri önceden ödenmiş ve emekli olmayı hak kazanmışlardır. Bize göre herkes eşit yurttaşlardır kimsenin birbirinden farkı yoktur. Sadece çalışma yaşamında ağır işlerde çalışan, fazla pirim yatıran emeklilerin maaş farkı vardır. Bu farkta her şeyden önce bir emeklinin yaşadığı ülkenin geçim standartları ne ise onun üzerinde olmalıdır. En azından Çalıştığı dönemde ki yaşam standartlarının altında olmamalıdır. En düşük emekli aylığı kişi başına düşen milli gelirden aşağı olmamalıdır. SGK nın yönetimi hak sahibi olan emekliler de olmalıdır.
Emekliler bilgi, deneyim, dolu en saygın aile büyüklerimizdir. Gelişmiş ülkelerdeki gibi en son demlerimi mutluluk içinde; ben ne olacağım, muhtaç kalacak mıyım, bana bakarlar mı itilme, kakılma, hor görülme kaygı ve korkusunda uzak güven içinde yaşamayı hak eden değerli büyüklerimiz, atalarımız, Bilgi kaynaklarımızdır. 2 emekli maaşıyla bile yetersiz olan, yer bulunamayan resmi huzurevlerine alınmayan ülkemiz de emeklilerin son hali. Bir ülkenin kalkınmışlığı emeklisine verilen değerle ölçülmektedir.
Tüm bu sorunlar yalnız emekliler değil tüm halkın, siyasi partilerin, sendikaların, duyarlı sivil oluşumların ortak mücadelesiyle ortaklaşarak çözülür. Tek kurtuluş örgütlenmek.
Emekliler yılı, haftası açlık ve sefalet için de yüzen tüm emeklilere hayırlı olsun.
Unutmayın yarız sizler de emekli olacaksınız.
Emekli Meclisleri Sendikası Diyarbakır aktivistlerinden Kadri Kızmaz
