Diyarbakır Mardin yangını meclis gündeminde

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, 20 Haziran 2024 tarihinde yaşanan Diyarbakır-Mardin yangını hakkında, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle soru önergeleri sundu.

Hem Orman Bakanı  hem de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı için TBMM’ye soru önergelerini sunan Rızvanoğlu, “20 Haziran 2024 tarihinde, Diyarbakır ili Çınar ilçesi Köksalan Kırsal Mahallesi’nde başlayan ve Mardin’in Mazıdağı ilçesindeki köyleri etkisi altına alan yangında 15 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, onlarca vatandaşımız yaralanmıştır. 23 Haziran 2024 tarihinde Tarım ve Orman Bakanı tarafından yapılan açıklamada, yangın sonucunda Diyarbakır’da 1.111 dekar hasadı yapılmamış tarla, 6.789 dekar anız şeklindeki arazi olmak üzere toplam 7.900 dekar, Mardin’de ise 4000 dekarının hasadı yapılmamış tarla, 3000 dekarının ise anız şeklindeki arazi olmak üzere toplam 7000 dekar arazinin yangından etkilendiği belirtilmiştir. Bu alan içinde bulunan birçok hayvan can vermiş ve çiftçilerin alanda bulunan tarımsal sistem ve araçlarında ağır hasar oluşmuştur.” dedi.

Elektrik hatlarının bakım ve onarımını Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’na sordu

Rızvanoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’na elektrik hatlarının bakım ve önemini hatırlatarak “Diyarbakır Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturma kapsamında hazırlanan bilirkişi ön raporunda, yangının kopan elektrik hatlarından kaynaklandığı kamuoyuna yansımıştır. Özellikle GAP Bölgesi’ne elektrik sağlayan Dicle Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (DEDAŞ) ’nin görev alanında olan Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak’ta daha önce de benzer yangınların gerçekleşmiş olması, bu yangın özelinde kırsal bölgelerdeki elektrik hatlarının bakım ve onarımının önemini yeniden gündeme getirmiştir.” dedi

Rızvanoğlu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’na aşağıdaki soruları yöneltti:

Son 5 yılda Dicle Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (DEDAŞ)’nin görev ve sorumluluğunda olan illerde, elektrik hatlarından kaynaklanan yangın sayısı kaçtır? Bu yangınlarda hayatını kaybeden vatandaşlarımızın sayısı kaçtır? Yine bu yangınlar sonucu oluşan zararın toplam maliyeti ne kadardır?

Bahse konu elektrik dağıtım şirketinin kusuru bulunan yangınlarda, vatandaşların uğradığı mağduriyetler şirket tarafından giderilmiş midir? Yangınlardan etkilenen vatandaşlara yönelik tazminat ve destek programları nelerdir?

Bahse konu elektrik dağıtım şirketi, elektrik hatlarının yenilenmesini ve bakımını hangi aralıklarla yapmaktadır? Bakımı yapılmayan yerlere ilişkin EPDK/Bakanlığınız tarafından hangi sıklıkla denetlemeler yapılmaktadır?

20 Haziran 2024 tarihli yangının gerçekleştiği bölgedeki elektrik hatlarının bakımı en son hangi tarihte yapılmıştır? Bu bölgeye EPDK/Bakanlığınız tarafından en son ne zaman denetim yapılmıştır?

20 Haziran 2024 tarihli yangına ilişkin olarak bahse konu şirkete yönelik bir inceleme başlatılmış mıdır?

Dağıtım şirketlerinin elektrik hatlarının bakım ve onarımını ihmal etmesinden kaynaklı olarak ortaya çıkabilecek olası yangınlara karşı acil durum planlarının bulunup bulunmadığı EPDK/Bakanlığınızca denetlenmekte midir? Bu yangın özelinde bahse konu şirketin acil durum planı bulunmakta mıdır? Eğer varsa, devreye alınmış mıdır?

Tarım ve Orman Bakanına “Yangın bölgesini afet bölgesi ilan etmeyi düşünüyor musunuz?” diye sordu

Milletvekili Rızvanoğlu Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı’nın yanıtlaması için verdiği önergesinde, “Ülkemizde anız yakımı yasak olmasına rağmen her anız döneminde birçok ilimizde emsal yangınların olduğu kamuoyuna yansımaktadır. Maalesef anız yakımı ile sadece can ve mal kaybı değil, tüm doğal denge bozulmakta, birçok hayvan zarar görmekte, toprağın organik madde miktarı azalmakta ve verimi düşmekte, erozyon riski artmakta, hava kirlenmekte ve ekosistem zarar görmektedir. Tüm bu nedenlerden dolayı, anız yakılmasının önüne geçecek etkili adımların atılması elzem hale gelmiştir.” 

Yöneltilen sorular

Son beş yılda tespit edilen anız yakımı kaynaklı yangın sayısı kaçtır? Çıkan yangınlarda kaç vatandaşımız hayatını kaybetmiştir?

Son beş yılda anız yakımının yoğunluk gösterdiği bölgelerde yaşayan ve yangınlardan etkilenen yaban hayvanlarına yönelik envanter çalışması yapılmakta mıdır? Yaban hayvanlarının yangınlardan etkilenmemesi adına alınan tedbirler nelerdir?

Yasak olan anız yakımı ile ilgili denetimler düzenli olarak yapılmakta mıdır? Ülkemizde son beş yılda anız yakımına ilişkin kesilen idari para cezası tutarı ne kadardır?

Ülkemizde son beş yılda anız yakımından etkilenen tarım alanı miktarı ne kadardır?

Anız yakımının olumsuz sonuçları ile ilgili çiftçilere dair bilinçlendirme çalışmalarınız var mıdır?

Anız yakımının alternatifi olabilecek yöntemlerle ilgili çiftçilere yönelik eğitim ve destek programınız bulunmakta mıdır?

Anızını yakmadan tarım yapan çiftçilere yönelik teşvik programınız bulunmakta mıdır?

Bahse konu yangında, tarım ve hayvancılıkla uğraşan ve yangın nedeniyle ekonomik zarara uğrayan vatandaşların mağduriyetlerini gidermek amacıyla hangi tedbirleri almayı düşünüyorsunuz?

Bahse konu yangın nedeniyle bölgeyi afet bölgesi ilan etmeyi düşünüyor musunuz?

Bahse konu yangında havadan hangi müdahale yöntemleri kullanılmıştır? Kullanılan araçlar yangının kaçıncı dakikasında bölgeye ulaşmıştır? Havadan müdahalede kullanılan helikopter sayısı kaçtır? Yangının maliyeti göz önünde bulundurulduğunda bu sayının yeterli olduğunu düşünüyor musunuz